ဘယ္သို႕ျမင္၍ ဘယ္လိုဆိုေလသည္ကို မသိပါ။ လြယ္လြယ္ေပါ့ေပါ့ေတာ့ မဟုတ္တန္ရာ။ ႏွစ္မ်ားစြာ ကြဲကြာေနသူ မိတ္ေဆြရင္းတစ္ဦး အလည္ေရာက္လာပါသည္။ သူက ထာ၀ရ ဘုရားသခင္ ဘာသာ၀င္ အမ်ိဳးသမီး ျဖစ္ပါသည္။ ရင္းရင္းႏွီးႏွီးမို႕ အိမ္အတြင္း စာၾကည့္ခန္းကို ၀င္ၾကည့္ၿပီး ေမးခြန္းထုတ္လိုက္သည္မွာ -
“ဘာသာေရးစာေပေတြကို ေရးေနတယ္လို႕ ၾကားရတယ္။ ဒါေတြ အကုန္ဖတ္ႏိုင္ရဲ႕လား” ဟု စာအုပ္စင္ကို လက္ညိႈးညႊန္၍ စကားဆိုလိုက္ပါ၏။
“ဟုတ္ကဲ့ ...ေလ့လာဖတ္႐ႈ႕ဖို႕ စုေဆာင္းရတာမို႕ ႀကိဳးစားဖတ္ရပါတယ္”
“ဘာသာေရး စာအုပ္ေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳး မ်ားလြန္းလွပါကလား၊ အယူအျမင္ေတြ ကြဲျပား မကုန္ဘူးလား”
သူ႕အျမင္ျဖင့္ ေမးျခင္းျဖစ္ပါ၏။ သူတို႕ ကိုးကြယ္ေသာ ဘာသာမ်ားက မ်ားေသာအားျဖင့္ က်မ္းစာ တစ္အုပ္တည္းကိုသာ စြဲကိုင္အားျပဳၾကျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္တန္ရာပါသည္။
“ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶစာေပက်မ္းစာေတြမို႕ ဗုဒၶရဲ႕တရားအစစ္ အမွန္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္”
“ဗုဒၶဘာသာမွာ မစစ္မွန္တဲ့ ဘာသာေရးစာေပေတြေကာ ႐ိွလို႕လား” ဟု သူမက ထပ္ဆင့္ ေမးလာပါသည္။
“အစစ္႐ိွရင္ အတုဆိုတာ ႐ိွလာတတ္တာမို႕ မ႐ိွဘူးလို႕ မေျပာခ်င္ပါဘူး၊ ဗုဒၶဘာသာဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀၀ ေက်ာ္ ခရီးအမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္သန္းခဲ့ရေတာ့ အေရာအေႏွာေတြ၊ အျပဳအျပင္ေတြ မကင္းပါဘူး၊ ၾကည့္တတ္သူေတြ ျမင္ၾကပါတယ္”
မိတ္ေဆြအမ်ိဳးသမီးသည္ တစ္စံုတစ္ရာ စဥ္းစားေနရာမွ တည္ၿငိမ္စြာျဖင့္ပင္ ဆိုလိုက္သည္မွာ-
“ကမၻာမွာ ဘာသာေတြအားလံုးဟာ ေကာင္းၾကတာခ်ည္းပါပဲ။ အားလံုး အတူတူ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ မွန္ကန္တဲ့ မဂၢင္လမ္းနဲ႕ က်င့္ႀကံေနၾကတာပဲ။ မဟုတ္လား ”
မေမွ်ာ္လင့္ေသာ ဒီစကားေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ့္မွာ အံ့အားသင့္ရပါၿပီ။ ဘယ္လိုလဲ။ ဘာေၾကာင့္ ဒီစကားကို ဆိုေလသလဲ။ ေျမာင္းသြယ္လိုက္ျခင္းေပေလာ။ ခပ္လြယ္လြယ္ႏႈတ္ခမ္းလႈပ္႐ံုေတာ့ မဟုတ္ႏိုင္ပါေပ။ “အားလံုးေကာင္းပါသည္” အဆိုကိုမူ လူသားဆိုင္ရာ အဆံုးအမမ်ား၊ လမ္းညႊန္မႈေကာင္းမ်ား ႐ိွၾက၍ လက္သင့္ခံရမည္သာ။ လူမ်ိဳးအသီးသီး၌ ဒါနျပဳသူမ်ားလည္း ႐ိွၾကပါ၏။ ဤသည္တို႕၌ လုပ္ငန္းအသြင္အားျဖင့္ အခ်င္းခ်င္း တူညီၾကေစကာမူ သေဘာအားျဖင့္ ျခားနားမႈ ႐ိွၾကပါသည္။ “အားလံုး အတူတူခ်ည္း” ဆိုပါလွ်င္ အဘယ္ေၾကာင့္ ကမၻာတြင္ ဘာသာေတြ ေထြျပားေနၾကပါသနည္း။
ယေန႕ ႏိုင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရးနယ္ပယ္မွာ “တစ္ကမၻာလံုး ေပါင္းစည္းလာမႈျဖစ္စဥ္” (GLOBALISATION) ျဖင့္ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈတို႕ကို တစ္ပံုစံတည္း၊ တစ္ထပ္တည္း ေပါင္းစည္းမႈ ျဖစ္လာေအာင္ စိတ္ႀကိဳက္ လိုသူမ်ားက ဖန္တီးႀကိဳးပမ္းေနခ်ိန္၀ယ္ မြန္ျမတ္သည့္ ယံုၾကည္မႈ၊ ဘာသာေရးကိုပင္ တစ္ပံုစံ၊ တစ္ထပ္တည္း (GLOBALISATION) အားက် ေနျပန္သည္လား။ ဘယ္သို႕ ဘယ္ပံု ယူခ်င္၍ ဘယ္ဆီသို႕ ဆြဲေခၚေနၿပီၤနည္း။ မိတ္ေဆြ အမ်ိဳးသမီးသည္ ဗုဒၶ၀ါဒကို မည္မွ်နားလည္သည္ေတာ့ မသိပါ။ “သမၼာမဂၢင္” ေကာင္းေသာလမ္းႏွင့္ အက်င့္ဟူေသာ သၾကားလံုးကို ကမ္းလိုက္ေလၿပီ။ တိုးတက္ေနေသာ ဆက္သြယ္မႈ နည္းပညာသစ္ေပေလာ ။
လြတ္လပ္စြာ ယံုၾကည္ကိုးကြယ္မႈကို တန္ဖိုးထား ျမတ္ႏိုးေလးစားပါ၏။ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္သည္ လူသားတို႕၏ ဘ၀ေပးပိုင္ခြင့္ပင္ ျဖစ္ပါ၏။ အရာရာ၌ အျမင္အမ်ိဳးမ်ိဳး ၊ ႐ႈ႕ေထာင့္အသြယ္သြယ္ကိုလည္း နားလည္လက္ခံလာပါ၏။ အမွတ္မထင္ အေတြ႕အႀကံဳေလးတစ္ခု သတိရေပၚလာခဲ့ပါၿပီ။
ေမာ္ေတာ္ကားေမွာက္၍ ေသသူ၊ ျပင္းထန္စြာ ဒဏ္ရာရသူမ်ား၏ ေသြးသံရဲရဲၾကားက တ႐ုတ္ႀကီးတစ္ေယာက္ အူယား ဖားယား ကုန္းထလာသည္။ သူရင္ပတ္ကို လက္၀ါးႏွစ္ဖက္ျဖင့္ ဖိ၍ ခါးေကာ့ကာ မအီ မသာ ျဖစ္ေန၏။ ႐ံႈ႕မဲ့မဲ့ မ်က္ႏွာ လူေသေလာင္းတစ္ခုကို လက္ညိႈးထိုးျပၿပီး “စူက..ေစတာေစ...နာေလာက္ မနာဘူး” ဟူေသာ ေညာင္နာနာ အသံျဖင့္ ဆိုလိုက္ပံုကို ၾကားရသူတို႕ ငိုအားသန္ေနခ်ိန္၀ယ္ ၿပံဳးမဲ့မဲ့ေတာ့ ျဖစ္ရပါ၏။ ယခု ကၽြန္ေတာ့္မိတ္ေဆြ အမ်ိဳးသမီး၏ ဆႏၵအသံကို စဥ္းစားရေခ်ၿပီ။ သူ႕အျမင္ဟုပင္ ထင္မိပါ၏။ ၿပံဳးရပါ၏။
သူ႕ကို ေအးေအးေဆးေဆးပင္ ႐ွင္းျပရပါ၏။ အရာရာမွာ တူညီ ထပ္တူက်ဖို႕ တစ္သားတည္ျဖစ္ဖို႕ ဆိုသည္မွာ ဘာမဆို အေျခခံအေၾကာင္းေတြ မတူဘဲ ျပဳလုပ္ မရႏိုင္ပါ။ ႀတိဂံ၊ စက္၀ုိင္း၊ စတုဂံပံုအမ်ိဳးမ်ိဳးကို တစ္ထပ္တည္း က်ေအာင္ မတူညီဘဲ လုပ္မရပါ။ ဗုဒၶဘုရား႐ွင္ပင္ သတၱ၀ါေတြ အားလံုးကို ကၽြတ္တမ္း၀င္ေအာင္ မျပဳခဲ့ႏိုင္သလို ဖန္ဆင္း႐ွင္ဆိုသည့္ ထာ၀ရ ဘုရားသခင္တို႕ကလည္း ဖန္ဆင္းခံ လူသားေတြကို အဘယ္ေၾကာင့္ ဆင္းရဲသူ၊ ခ်မ္းသာသူ၊ အ႐ုပ္ဆိုးသူ၊ ႐ုပ္လွသူ၊ အယုတ္၊ အလတ္၊ အျမတ္ ကြဲျပားေနေစ ခဲ့ရပါသနည္း၊ အဘယ္ေၾကာင့္ လူသားအားလံုး တူညီမႈ႐ိ္ွေအာင္ ဖန္ဆင္း မေပးသည္ကို ေမးစရာ႐ိွလာေၾကာင္း ႐ွင္းျပရပါသည္။ ကမၻာ့လူသားအားလံုး ဘက္ေပါင္းစံု တစ္ထပ္တည္းက်ေအာင္ (GLOBALISATION) ဖန္တီး မေပးသင့္ ေပဘူးလားဟု ေမးမိပါသည္။
ဆက္လက္၍ ဗုဒၶဘာသာသည္ အျခားဘာသာ အခ်ိဳ႕ကဲ့သို႕ အဂၤလိပ္ ေ၀ါဟာရ “ရီေလးဂ်င္း” (RELIGION) ဟု မဆိုႏိုင္ေၾကာင္း။ ရီေလးဂ်င္းဟူသည္ ထာ၀ရဘုရားသခင္၊ ထာ၀ရျဗဟၼာႀကီး၊ ထာ၀ရ နတ္ဘုရားႀကီးတို႕က စၾက၀ဠာႀကီး တစ္ခုလံုးကို ဖန္ဆင္းေပးထားေသာ ေလာကႀကီးတစ္ခုလံုးအား ပိုင္စိုးႀကိဳးကိုင္ထားေသာ အနႏၱတန္ခိုး႐ွင္ အယူကို လက္ခံေသာ ၀ါဒျဖစ္ေလသည္။ (belief is GOD as a Creator and controller of the Universe)။
ဗုဒၶဘာသာသည္ သက္႐ိွသက္မဲ့ အရာအားလံုးကို မည္သူကမွ် မဖန္ဆင္းပါ။ ဖန္ဆင္း႐ွင္ မ႐ိွပါ။ ဗုဒၶဘုရား႐ွင္တို႕မွာပင္ မည္သည့္ တန္ခိုး႐ွင္ကမွ် ဖန္ဆင္းေပးျခင္းမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ လူသားအေနျဖင့္ အမွန္တရားကို ႐ွာ၍ ကိုယ္တိုင္ က်င့္ႀကံအားထုတ္မႈျဖင့္သာ ဘုရားအျဖစ္ ေရာက္ေတာ္မူရပါသည္။ ဗုဒၶဘုရားတို႕မွာလည္း အၿမဲထာ၀ရ တည္ေနျခင္းမ်ိဳး မဟုတ္ပါ။ လူသားမ်ားကဲ့သို႕ မၿမဲေသာ အနိစၥ တရားကို ဘုရား႐ွင္မ်ားပင္ ႀကံဳၾကရပါသည္။ သို႕ျဖစ္၍ ဗုဒၶ၀ါဒမွာ “အနတၱ၀ါဒ”သာ ျဖစ္ပါသည္။ ဤသို႕ မၿမဲျခင္း သေဘာေၾကာင့္ ဗုဒၶဘုရားတို႕မွာလည္း မအို၊ မနာ၊ မေသ ထာ၀ရ တည္ေနသည့္ ဘုရားမဟုတ္၍ “တစ္ဆူတည္း”ေသာ ဘုရား (Mono Theism) မဟုတ္ပါ။ ဗုဒၶဘာသာ၌ ေ႐ွးကလည္း ဘုရား အဆူဆူ မ်ားျပားစြာ ပြင့္ခဲ့ေလၿပီ။ ေနာင္ အနာဂတ္မွာလည္း အဆူဆူေသာ ဘုရားမ်ား ပြင့္ၾကေပဦးမည္။ ယခု ေဂါတမ ဘုရားေနာက္တြင္ အရိေမတၱယ်ဘုရား႐ွင္ ပြင့္ေတာ္မူမည္ဟု ယံုၾကည္ၾကပါသည္။
“ရီေလးဂ်င့္”ဘာသာတို႕၌ ဘုရားသခင္ မဟာျဗဟၼာႀကီး၊ နတ္ဘုရားႀကီးတို႕မွာ တစ္ဆူတည္းေသာ ဘုရားမ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲျခင္းမ႐ိွ ၊ ထာ၀ရတည္ေနၾကပါသည္။ သို႕ျဖစ္၍ ထာ၀ရဘုရားမ်ားဟု ဆိုပါသည္။ မျမင္ရသည့္ ေကာင္းကင္ဘံု ဘုရားမ်ားျဖစ္ၾက၍ သက္႐ိွသက္မဲ့ အားလံုးကို ဖန္ဆင္းေပးထားသည္။ သတၱ၀ါ အားလံုးတို႕၏ အေကာင္းအဆိုးကို ဘုရားသခင္က တာ၀န္ယူ၍ ဘုရားသခင္၏ အလုိေတာ္အရ ျဖစ္ၾကရသည္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္။ ထာ၀ရ ဘုရားသခင္တို႕၏ ၀ါဒမွာ “နိစၥ၀ါဒ” “အတၱ၀ါဒ”ဟု ဆိုရပါမည္။
ဗုဒၶဘာသာမွာ ဘုရား႐ွင္က ဖန္ဆင္းေပးထားျခင္း မဟုတ္၍ တာ၀န္ယူထားျခင္းမ်ိဳးလည္း မဟုတ္ပါ။ ပုဂၢိဳလ္ သတၱ၀ါ တစ္ဦးတစ္ေယာက္၏ ေကာင္းမႈ၊ ဆိုးမႈသည္ ဘုရား႐ွင္ႏွင့္ မည္သို႕မွ် မပတ္သက္ပါ။ သတၱ၀ါတုိင္းသည္ မိမိဘ၀ မိမိခ်မ္းသာေအာင္၊ ဆင္းရဲေအာင္ မိမိဘာသာ ဖန္တီးႏိုင္ေသာ ဗိသုကာ႐ွင္မ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ အရာရာမွာ “ဘယ္သူမျပဳ မိမိမႈ” ဆိုသည္မွာ ဗုဒၶ၏ ကမၼႆတာဥာဏ္အျမင္“ကံ”သည္ အေျခခံ ယံုၾကည္မႈ ျဖစ္ပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္၏ စကားမဆံုးမီ အမ်ိဳးသမီးက ၾကားျဖတ္လိုက္ပါသည္။
“ဒီလိုဆို....... ဗုဒၶက လူသားေတြ ေကာင္းေအာင္၊ ဆိုးေအာင္၊ ႀကီးပြားခ်မ္းသာေအာင္ တာ၀န္ယူ ကယ္တင္ မေပးႏိုင္ဘူးေပါ့”
သူ႕အကြက္ ၀င္ၿပီထင္၍ ေမးခြန္းထုတ္လိုက္ပံု ရပါသည္။
“ဟုတ္ပါတယ္၊ မွန္ပါတယ္”ဟု ခ်က္ခ်င္း အေျဖေပးလိုက္ပါ၏။
အမ်ိဳးသမီးက “ဒါျဖင့္ရင္...... အားကိုးရတာ မဟုတ္ဘဲ ဘာေၾကာင့္ လူေတြက ဘုရား႐ွင္ကို ကိုးကြယ္ေနၾကတာလဲ ”
ဤသည္မွာ ေမးသင့္ ေမးထိုက္ေသာ ေမးခြန္းျဖစ္ပါ၏။ အခ်ိဳ႕ေသာ မိ႐ိုးဖလာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႕ပင္ အျမင္႐ွင္းခ်င္မွ ႐ွင္းၾကပါမည္။
“ဟုတ္ကဲ့၊ “ကိုးကြယ္”နဲ႕ “အားကိုး” နားလည္ဖို႕ လိုပါမယ္။ တူသေယာင္ေယာင္ ထင္စရာ ျဖစ္ပါတယ္။ “ကိုးကြယ္” ဆိုတာက တစ္ပါးသူရဲ႕ ေက်းဇူးဂုဏ္ေတြကို ေအာက္ေမ့ၿပီး ၾကည္ညိဳမႈနဲ႕ အ႐ိုအေသ အေလးအျမတ္ျပဳ ပူေဇာ္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ “အားကိုး”ဆိုတာ တစ္စံုတစ္ဦးဆီက တစ္စံုတစ္ရာ ရဖို႕၊ လိုခ်င္လို႕၊ ျဖစ္ေစခ်င္တာ ျဖစ္ဖို႕၊ ေမွ်ာ္မွန္းျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာနဲ႕ ေျပာရရင္ ပညာသင္ၾကားတဲ့အခါမွာ ဆရာ၊ ဆရာမေတြက ဘာသာရပ္ဆိုင္ရာ အသိပညာ၊ အတတ္ပညာ သင္ၾကားေပးၾကပါတယ္။ သြန္သင္ျပသ ဆံုးမတဲ့ ဆရာေတြရဲ႕ ဂုဏ္ေက်းဇူးကို ေလးစားျမတ္ႏိုးၾကည္ညိဳမႈနဲ႕ ပူေဇာ္ၾကတာဟာ “ကိုးကြယ္မႈ” သေဘာေပါ့။ သင္ၾကားေပးတဲ့ ပညာရပ္ေတြကို တကယ္ သိနားလည္ဖို႕၊ စာေမးပြဲေအာင္ဖို႕ဆိုတာ ကိုယ့္ဘာသာ ႀကိဳးစားအားထုတ္ရတာမို႕ မိမိကိုယ္သာ အားကိုးရမွာ ျဖစ္သလို သင္ၾကားေပးတဲ့ ပညာရပ္ေတြက မိမိဘ၀အတြက္ အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းေစမယ္ဆိုတဲ့ ပညာရဲ႕ တန္ဖိုးကိုလဲ အားကိုးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ”
“ဗုဒၶဘုရား႐ွင္ဟာလဲ ေလာကသားေတြ မသိမျမင္ၾကတဲ့ တရားေတာ္ေတြကို ေဟာေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ အမွားနဲ႕ အမွန္ကို ခြဲျခားျပသခဲ့ပါတယ္၊ မေကာင္းက်ိဳးကို ျဖစ္ေစတဲ့ အကုသိုလ္အမွားေတြ၊ ေကာင္းက်ိဳးကို ျဖစ္ေစတဲ့ ကုသိုလ္ အမွန္တရားေတြကို ႐ွင္းလင္း ျပသခဲ့ပါတယ္။ ေလာကီ ႀကီးပြားရာ အေၾကာင္းတရားေတြကို ေဟာၾကားခဲ့သလို ဒုကၡအေပါင္းမွ လြတ္ေျမာက္ေစႏိုင္တဲ့ အမွန္တရားသစၥာနဲ႕ အားထုတ္ရာလမ္းေၾကာင္း “မဂၢင္”တရားေတြလဲ ျပခဲ့ပါတယ္။ သံသရာမွာ ေကာင္းေသာဘ၀ကို ေရာက္ေစႏိုင္မယ့္ လမ္းေကာင္း လမ္းမွန္နဲ႕ မေကာင္းေသာ လမ္းဆိုး လမ္းမွားေတြကို ခြဲျခားျပသခဲ့ပါတယ္။”
“ဗုဒၶဘုရားကို ကယ္တင္႐ွင္လို႕ ဆိုခ်င္ရင္ လမ္းမွား မေရာက္ေအာင္၊ လမ္းမွန္ေရာက္ေအာင္ ညႊန္ၾကားျပသတဲ့ လမ္းညႊန္ဆရာ ကယ္တင္႐ွင္လို႕ ဆိ္ုႏိုင္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြက ဘုရား႐ွင္ရဲ႕ တရားစစ္၊ တရားမွန္ေတြကို ယံုၾကည္စြာနဲ႕ ဘုရား႐ွင္အား အတုမ႐ိွ ေက်းဇူးေတာ္႐ွင္အျဖစ္ ေအာက္ေမ့ၿပီး ဆည္းကပ္႐ိွခိုး ပူေဇာ္ ကိုးကြယ္ၾကျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ အားကိုးရမွာက ဗုဒၶရဲ႕ “ဓမၼ”တရားသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာမွာ ရတနာ သံုးပါးအနက္ “ဘုရားရတနာ”နဲ႕ ဘုရားသာသန အေမြခံ “သံဃာရတနာ”တို႕ဟာ ကိုးကြယ္ရာ၊ ပူေဇာ္ရာသာ ျဖစ္ၿပီး “တရားရတနာ”ကေတာ့ ကိုးကြယ္ ပူေဇာ္ရာေရာ အားကိုးအားထားရာလဲ ျဖစ္ပါတယ္”
ကၽြန္ေတာ္ ေခတၱရပ္နားၿပီး ေရေႏြးၾကမ္းငွဲ႕လိုက္စဥ္မွာပင္ အမ်ိဳးသမီးက “ဘုရားသခင္ျဖစ္မွသာ ကိုးကြယ္ရာ၊အားကိုးရာ ကုန္ၿပီေနာ္” ဟု ေမးလာျပန္ပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္က “ထာ၀ရ ဘုရားေတြမွာေတာ့ မသိပါဘူး။ ဗုဒၶဘုရား႐ွင္မွာေတာ့ အေလးအျမတ္ ပူေဇာ္ရာ ႐ိွပါတယ္။ ဘုရားျဖစ္ေတာ္မူစမွာ “ငါသည္ ႐ိုေသ အေလးအျမတ္ ျပဳစရာမ႐ိွဘဲ ေနထုိင္ရျခင္းဟာ ဆင္းရဲလွ၏ လို႕ ႀကံစည္၊ စဥ္းစား၊ ဆင္ျခင္ၾကည့္ရာမွ မိမိထက္သာလြန္သည့္ ပုဂၢိဳလ္ မ႐ိွေတာ့တဲ့အတြက္ မိမိသိၿပီး တရားေတာ္ေတြကိုပဲ ႐ိုေသေလးစား ျမတ္ႏိုးပူေဇာ္တဲ့အေနနဲ႕ ထပ္တလဲလဲ တရားေတာ္ကို ဆင္ျခင္ ေအာက္ေမ့ၿပီး ေနခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ တရားေတာ္ကို ပူေဇာ္ ကိုးကြယ္ျခင္းပါပဲ”
အမ်ိဳးသမီးသည္ တစ္စံုတစ္ရာကို သတိရ စဥ္းစားမိဟန္ျဖင့္ အနီး႐ိွ ဂ်ာနယ္ကို ဆြဲကိုင္ ျဖန္႕ျပပါသည္။ ၿပီးေတာ့ တစ္ေနရာကို လက္ေထာက္၍ ဖတ္ျပပါသည္။
“ေဟာသည္မွာ နားေထာင္...... ကုိယ္ပိုင္ လုပ္ငန္းႀကီးေတြ တိုးတက္ေစဖို႕၊ ရာထူးေတြ တိုးတက္ေစဖို႕၊ စာေမးပြဲေတြ၊ အင္တာဗ်ဴးေတြ ေအာင္ေစဖို႕၊ ထူးခၽြန္ဖို႕၊ ေနရာေကာင္းရဖို႕၊ က်န္းမာသန္စြမ္း လိမၼာက်ိဳးႏြံ ခ်မ္းသာ ကံေကာင္းမဲ့ သားသမီးေတြ ေမြးဖြားေစဖို႕၊ အသက္ေဘး အႏၱရာယ္ ကင္းေ၀းေစဖို႕၊ ေငြ၀င္လာဘ္႐ႊင္ စီးပြားတက္လာေစဖို႕၊ ထီဆုႀကီး ေပါက္ေစဖို႕၊ ႏိုင္ငံျခားကို အျမန္သြားရဖို႕ ၊ ေရာင္းမေကာင္းတဲ့ ကုန္ေတြ စြံေစဖို႕၊ ကံေကာင္းေစဖို႕၊ လိုရာ ဆႏၵ ျပည့္၀ေစဖို႕၊ ကံညံ့ရင္လဲ သတိျပဳရမယ္၊ ကံ တက္ရင္လဲ သတိျပဳရမယ္။ ကံျပင္ေပးမယ္၊ အနာဂတ္ကို ေၾကာက္ေနစရာမလို၊ အို....... စံုလို႕ ပါပဲ ။ ”
“ေအးဗ်ာ...... အရာရာမွာ ယံုတတ္သူ၊ ယံုလြယ္သူ၊ ယံုခ်င္လြန္းသူေတြ ႐ိွေနတတ္တယ္ မဟုတ္လား၊ ဗုဒၶဘာသာ အမည္ခံေတြေပါ့ဗ်ာ။ ”
အမ်ိဳးသမီးက “သူတို႕က ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဆို ဗုဒၶတရားေတာ္ သိၾကမွာေပါ့။ ကံ ကံ၏ အက်ိဳးကို ယံုၾကည္တယ္ဆို ”
ကၽြန္ေတာ့္အား ျပန္ၿပီး ေခ်ပပါသည္။ ဒီ ဗုဒၶဘာသာအမည္ခံေတြေၾကာင့္ ဘာသာျခားတို႕ရဲ႕ လက္ညိႈးထိုးျခင္းကို ခံေနရပါၿပီ။ လက္ညိႈးထိုးမခံရဖို႕ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြအေနနဲ႕ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာစစ္စစ္ကို က်င့္ႀကံ ေနထုိုင္သင့္ပါေၾကာင္း။ သို႕မဟုတ္ပါက ဒီလိုပဲ အျခားဘာသာ၀င္တို႕ရဲ႕ လက္ညိႈးထိုးစရာမ်ား ျဖစ္ေနပါေၾကာင္း ေစတနာေ႐ွ႕ထားကာ ေရးသားလိုက္ရပါသည္။
“ဘာသာေရးစာေပေတြကို ေရးေနတယ္လို႕ ၾကားရတယ္။ ဒါေတြ အကုန္ဖတ္ႏိုင္ရဲ႕လား” ဟု စာအုပ္စင္ကို လက္ညိႈးညႊန္၍ စကားဆိုလိုက္ပါ၏။
“ဟုတ္ကဲ့ ...ေလ့လာဖတ္႐ႈ႕ဖို႕ စုေဆာင္းရတာမို႕ ႀကိဳးစားဖတ္ရပါတယ္”
“ဘာသာေရး စာအုပ္ေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳး မ်ားလြန္းလွပါကလား၊ အယူအျမင္ေတြ ကြဲျပား မကုန္ဘူးလား”
သူ႕အျမင္ျဖင့္ ေမးျခင္းျဖစ္ပါ၏။ သူတို႕ ကိုးကြယ္ေသာ ဘာသာမ်ားက မ်ားေသာအားျဖင့္ က်မ္းစာ တစ္အုပ္တည္းကိုသာ စြဲကိုင္အားျပဳၾကျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္တန္ရာပါသည္။
“ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶစာေပက်မ္းစာေတြမို႕ ဗုဒၶရဲ႕တရားအစစ္ အမွန္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္”
“ဗုဒၶဘာသာမွာ မစစ္မွန္တဲ့ ဘာသာေရးစာေပေတြေကာ ႐ိွလို႕လား” ဟု သူမက ထပ္ဆင့္ ေမးလာပါသည္။
“အစစ္႐ိွရင္ အတုဆိုတာ ႐ိွလာတတ္တာမို႕ မ႐ိွဘူးလို႕ မေျပာခ်င္ပါဘူး၊ ဗုဒၶဘာသာဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀၀ ေက်ာ္ ခရီးအမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္သန္းခဲ့ရေတာ့ အေရာအေႏွာေတြ၊ အျပဳအျပင္ေတြ မကင္းပါဘူး၊ ၾကည့္တတ္သူေတြ ျမင္ၾကပါတယ္”
မိတ္ေဆြအမ်ိဳးသမီးသည္ တစ္စံုတစ္ရာ စဥ္းစားေနရာမွ တည္ၿငိမ္စြာျဖင့္ပင္ ဆိုလိုက္သည္မွာ-
“ကမၻာမွာ ဘာသာေတြအားလံုးဟာ ေကာင္းၾကတာခ်ည္းပါပဲ။ အားလံုး အတူတူ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ မွန္ကန္တဲ့ မဂၢင္လမ္းနဲ႕ က်င့္ႀကံေနၾကတာပဲ။ မဟုတ္လား ”
မေမွ်ာ္လင့္ေသာ ဒီစကားေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ့္မွာ အံ့အားသင့္ရပါၿပီ။ ဘယ္လိုလဲ။ ဘာေၾကာင့္ ဒီစကားကို ဆိုေလသလဲ။ ေျမာင္းသြယ္လိုက္ျခင္းေပေလာ။ ခပ္လြယ္လြယ္ႏႈတ္ခမ္းလႈပ္႐ံုေတာ့ မဟုတ္ႏိုင္ပါေပ။ “အားလံုးေကာင္းပါသည္” အဆိုကိုမူ လူသားဆိုင္ရာ အဆံုးအမမ်ား၊ လမ္းညႊန္မႈေကာင္းမ်ား ႐ိွၾက၍ လက္သင့္ခံရမည္သာ။ လူမ်ိဳးအသီးသီး၌ ဒါနျပဳသူမ်ားလည္း ႐ိွၾကပါ၏။ ဤသည္တို႕၌ လုပ္ငန္းအသြင္အားျဖင့္ အခ်င္းခ်င္း တူညီၾကေစကာမူ သေဘာအားျဖင့္ ျခားနားမႈ ႐ိွၾကပါသည္။ “အားလံုး အတူတူခ်ည္း” ဆိုပါလွ်င္ အဘယ္ေၾကာင့္ ကမၻာတြင္ ဘာသာေတြ ေထြျပားေနၾကပါသနည္း။
ယေန႕ ႏိုင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရးနယ္ပယ္မွာ “တစ္ကမၻာလံုး ေပါင္းစည္းလာမႈျဖစ္စဥ္” (GLOBALISATION) ျဖင့္ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈတို႕ကို တစ္ပံုစံတည္း၊ တစ္ထပ္တည္း ေပါင္းစည္းမႈ ျဖစ္လာေအာင္ စိတ္ႀကိဳက္ လိုသူမ်ားက ဖန္တီးႀကိဳးပမ္းေနခ်ိန္၀ယ္ မြန္ျမတ္သည့္ ယံုၾကည္မႈ၊ ဘာသာေရးကိုပင္ တစ္ပံုစံ၊ တစ္ထပ္တည္း (GLOBALISATION) အားက် ေနျပန္သည္လား။ ဘယ္သို႕ ဘယ္ပံု ယူခ်င္၍ ဘယ္ဆီသို႕ ဆြဲေခၚေနၿပီၤနည္း။ မိတ္ေဆြ အမ်ိဳးသမီးသည္ ဗုဒၶ၀ါဒကို မည္မွ်နားလည္သည္ေတာ့ မသိပါ။ “သမၼာမဂၢင္” ေကာင္းေသာလမ္းႏွင့္ အက်င့္ဟူေသာ သၾကားလံုးကို ကမ္းလိုက္ေလၿပီ။ တိုးတက္ေနေသာ ဆက္သြယ္မႈ နည္းပညာသစ္ေပေလာ ။
လြတ္လပ္စြာ ယံုၾကည္ကိုးကြယ္မႈကို တန္ဖိုးထား ျမတ္ႏိုးေလးစားပါ၏။ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္သည္ လူသားတို႕၏ ဘ၀ေပးပိုင္ခြင့္ပင္ ျဖစ္ပါ၏။ အရာရာ၌ အျမင္အမ်ိဳးမ်ိဳး ၊ ႐ႈ႕ေထာင့္အသြယ္သြယ္ကိုလည္း နားလည္လက္ခံလာပါ၏။ အမွတ္မထင္ အေတြ႕အႀကံဳေလးတစ္ခု သတိရေပၚလာခဲ့ပါၿပီ။
ေမာ္ေတာ္ကားေမွာက္၍ ေသသူ၊ ျပင္းထန္စြာ ဒဏ္ရာရသူမ်ား၏ ေသြးသံရဲရဲၾကားက တ႐ုတ္ႀကီးတစ္ေယာက္ အူယား ဖားယား ကုန္းထလာသည္။ သူရင္ပတ္ကို လက္၀ါးႏွစ္ဖက္ျဖင့္ ဖိ၍ ခါးေကာ့ကာ မအီ မသာ ျဖစ္ေန၏။ ႐ံႈ႕မဲ့မဲ့ မ်က္ႏွာ လူေသေလာင္းတစ္ခုကို လက္ညိႈးထိုးျပၿပီး “စူက..ေစတာေစ...နာေလာက္ မနာဘူး” ဟူေသာ ေညာင္နာနာ အသံျဖင့္ ဆိုလိုက္ပံုကို ၾကားရသူတို႕ ငိုအားသန္ေနခ်ိန္၀ယ္ ၿပံဳးမဲ့မဲ့ေတာ့ ျဖစ္ရပါ၏။ ယခု ကၽြန္ေတာ့္မိတ္ေဆြ အမ်ိဳးသမီး၏ ဆႏၵအသံကို စဥ္းစားရေခ်ၿပီ။ သူ႕အျမင္ဟုပင္ ထင္မိပါ၏။ ၿပံဳးရပါ၏။
သူ႕ကို ေအးေအးေဆးေဆးပင္ ႐ွင္းျပရပါ၏။ အရာရာမွာ တူညီ ထပ္တူက်ဖို႕ တစ္သားတည္ျဖစ္ဖို႕ ဆိုသည္မွာ ဘာမဆို အေျခခံအေၾကာင္းေတြ မတူဘဲ ျပဳလုပ္ မရႏိုင္ပါ။ ႀတိဂံ၊ စက္၀ုိင္း၊ စတုဂံပံုအမ်ိဳးမ်ိဳးကို တစ္ထပ္တည္း က်ေအာင္ မတူညီဘဲ လုပ္မရပါ။ ဗုဒၶဘုရား႐ွင္ပင္ သတၱ၀ါေတြ အားလံုးကို ကၽြတ္တမ္း၀င္ေအာင္ မျပဳခဲ့ႏိုင္သလို ဖန္ဆင္း႐ွင္ဆိုသည့္ ထာ၀ရ ဘုရားသခင္တို႕ကလည္း ဖန္ဆင္းခံ လူသားေတြကို အဘယ္ေၾကာင့္ ဆင္းရဲသူ၊ ခ်မ္းသာသူ၊ အ႐ုပ္ဆိုးသူ၊ ႐ုပ္လွသူ၊ အယုတ္၊ အလတ္၊ အျမတ္ ကြဲျပားေနေစ ခဲ့ရပါသနည္း၊ အဘယ္ေၾကာင့္ လူသားအားလံုး တူညီမႈ႐ိ္ွေအာင္ ဖန္ဆင္း မေပးသည္ကို ေမးစရာ႐ိွလာေၾကာင္း ႐ွင္းျပရပါသည္။ ကမၻာ့လူသားအားလံုး ဘက္ေပါင္းစံု တစ္ထပ္တည္းက်ေအာင္ (GLOBALISATION) ဖန္တီး မေပးသင့္ ေပဘူးလားဟု ေမးမိပါသည္။
ဆက္လက္၍ ဗုဒၶဘာသာသည္ အျခားဘာသာ အခ်ိဳ႕ကဲ့သို႕ အဂၤလိပ္ ေ၀ါဟာရ “ရီေလးဂ်င္း” (RELIGION) ဟု မဆိုႏိုင္ေၾကာင္း။ ရီေလးဂ်င္းဟူသည္ ထာ၀ရဘုရားသခင္၊ ထာ၀ရျဗဟၼာႀကီး၊ ထာ၀ရ နတ္ဘုရားႀကီးတို႕က စၾက၀ဠာႀကီး တစ္ခုလံုးကို ဖန္ဆင္းေပးထားေသာ ေလာကႀကီးတစ္ခုလံုးအား ပိုင္စိုးႀကိဳးကိုင္ထားေသာ အနႏၱတန္ခိုး႐ွင္ အယူကို လက္ခံေသာ ၀ါဒျဖစ္ေလသည္။ (belief is GOD as a Creator and controller of the Universe)။
ဗုဒၶဘာသာသည္ သက္႐ိွသက္မဲ့ အရာအားလံုးကို မည္သူကမွ် မဖန္ဆင္းပါ။ ဖန္ဆင္း႐ွင္ မ႐ိွပါ။ ဗုဒၶဘုရား႐ွင္တို႕မွာပင္ မည္သည့္ တန္ခိုး႐ွင္ကမွ် ဖန္ဆင္းေပးျခင္းမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ လူသားအေနျဖင့္ အမွန္တရားကို ႐ွာ၍ ကိုယ္တိုင္ က်င့္ႀကံအားထုတ္မႈျဖင့္သာ ဘုရားအျဖစ္ ေရာက္ေတာ္မူရပါသည္။ ဗုဒၶဘုရားတို႕မွာလည္း အၿမဲထာ၀ရ တည္ေနျခင္းမ်ိဳး မဟုတ္ပါ။ လူသားမ်ားကဲ့သို႕ မၿမဲေသာ အနိစၥ တရားကို ဘုရား႐ွင္မ်ားပင္ ႀကံဳၾကရပါသည္။ သို႕ျဖစ္၍ ဗုဒၶ၀ါဒမွာ “အနတၱ၀ါဒ”သာ ျဖစ္ပါသည္။ ဤသို႕ မၿမဲျခင္း သေဘာေၾကာင့္ ဗုဒၶဘုရားတို႕မွာလည္း မအို၊ မနာ၊ မေသ ထာ၀ရ တည္ေနသည့္ ဘုရားမဟုတ္၍ “တစ္ဆူတည္း”ေသာ ဘုရား (Mono Theism) မဟုတ္ပါ။ ဗုဒၶဘာသာ၌ ေ႐ွးကလည္း ဘုရား အဆူဆူ မ်ားျပားစြာ ပြင့္ခဲ့ေလၿပီ။ ေနာင္ အနာဂတ္မွာလည္း အဆူဆူေသာ ဘုရားမ်ား ပြင့္ၾကေပဦးမည္။ ယခု ေဂါတမ ဘုရားေနာက္တြင္ အရိေမတၱယ်ဘုရား႐ွင္ ပြင့္ေတာ္မူမည္ဟု ယံုၾကည္ၾကပါသည္။
“ရီေလးဂ်င့္”ဘာသာတို႕၌ ဘုရားသခင္ မဟာျဗဟၼာႀကီး၊ နတ္ဘုရားႀကီးတို႕မွာ တစ္ဆူတည္းေသာ ဘုရားမ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲျခင္းမ႐ိွ ၊ ထာ၀ရတည္ေနၾကပါသည္။ သို႕ျဖစ္၍ ထာ၀ရဘုရားမ်ားဟု ဆိုပါသည္။ မျမင္ရသည့္ ေကာင္းကင္ဘံု ဘုရားမ်ားျဖစ္ၾက၍ သက္႐ိွသက္မဲ့ အားလံုးကို ဖန္ဆင္းေပးထားသည္။ သတၱ၀ါ အားလံုးတို႕၏ အေကာင္းအဆိုးကို ဘုရားသခင္က တာ၀န္ယူ၍ ဘုရားသခင္၏ အလုိေတာ္အရ ျဖစ္ၾကရသည္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္။ ထာ၀ရ ဘုရားသခင္တို႕၏ ၀ါဒမွာ “နိစၥ၀ါဒ” “အတၱ၀ါဒ”ဟု ဆိုရပါမည္။
ဗုဒၶဘာသာမွာ ဘုရား႐ွင္က ဖန္ဆင္းေပးထားျခင္း မဟုတ္၍ တာ၀န္ယူထားျခင္းမ်ိဳးလည္း မဟုတ္ပါ။ ပုဂၢိဳလ္ သတၱ၀ါ တစ္ဦးတစ္ေယာက္၏ ေကာင္းမႈ၊ ဆိုးမႈသည္ ဘုရား႐ွင္ႏွင့္ မည္သို႕မွ် မပတ္သက္ပါ။ သတၱ၀ါတုိင္းသည္ မိမိဘ၀ မိမိခ်မ္းသာေအာင္၊ ဆင္းရဲေအာင္ မိမိဘာသာ ဖန္တီးႏိုင္ေသာ ဗိသုကာ႐ွင္မ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ အရာရာမွာ “ဘယ္သူမျပဳ မိမိမႈ” ဆိုသည္မွာ ဗုဒၶ၏ ကမၼႆတာဥာဏ္အျမင္“ကံ”သည္ အေျခခံ ယံုၾကည္မႈ ျဖစ္ပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္၏ စကားမဆံုးမီ အမ်ိဳးသမီးက ၾကားျဖတ္လိုက္ပါသည္။
“ဒီလိုဆို....... ဗုဒၶက လူသားေတြ ေကာင္းေအာင္၊ ဆိုးေအာင္၊ ႀကီးပြားခ်မ္းသာေအာင္ တာ၀န္ယူ ကယ္တင္ မေပးႏိုင္ဘူးေပါ့”
သူ႕အကြက္ ၀င္ၿပီထင္၍ ေမးခြန္းထုတ္လိုက္ပံု ရပါသည္။
“ဟုတ္ပါတယ္၊ မွန္ပါတယ္”ဟု ခ်က္ခ်င္း အေျဖေပးလိုက္ပါ၏။
အမ်ိဳးသမီးက “ဒါျဖင့္ရင္...... အားကိုးရတာ မဟုတ္ဘဲ ဘာေၾကာင့္ လူေတြက ဘုရား႐ွင္ကို ကိုးကြယ္ေနၾကတာလဲ ”
ဤသည္မွာ ေမးသင့္ ေမးထိုက္ေသာ ေမးခြန္းျဖစ္ပါ၏။ အခ်ိဳ႕ေသာ မိ႐ိုးဖလာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႕ပင္ အျမင္႐ွင္းခ်င္မွ ႐ွင္းၾကပါမည္။
“ဟုတ္ကဲ့၊ “ကိုးကြယ္”နဲ႕ “အားကိုး” နားလည္ဖို႕ လိုပါမယ္။ တူသေယာင္ေယာင္ ထင္စရာ ျဖစ္ပါတယ္။ “ကိုးကြယ္” ဆိုတာက တစ္ပါးသူရဲ႕ ေက်းဇူးဂုဏ္ေတြကို ေအာက္ေမ့ၿပီး ၾကည္ညိဳမႈနဲ႕ အ႐ိုအေသ အေလးအျမတ္ျပဳ ပူေဇာ္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ “အားကိုး”ဆိုတာ တစ္စံုတစ္ဦးဆီက တစ္စံုတစ္ရာ ရဖို႕၊ လိုခ်င္လို႕၊ ျဖစ္ေစခ်င္တာ ျဖစ္ဖို႕၊ ေမွ်ာ္မွန္းျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာနဲ႕ ေျပာရရင္ ပညာသင္ၾကားတဲ့အခါမွာ ဆရာ၊ ဆရာမေတြက ဘာသာရပ္ဆိုင္ရာ အသိပညာ၊ အတတ္ပညာ သင္ၾကားေပးၾကပါတယ္။ သြန္သင္ျပသ ဆံုးမတဲ့ ဆရာေတြရဲ႕ ဂုဏ္ေက်းဇူးကို ေလးစားျမတ္ႏိုးၾကည္ညိဳမႈနဲ႕ ပူေဇာ္ၾကတာဟာ “ကိုးကြယ္မႈ” သေဘာေပါ့။ သင္ၾကားေပးတဲ့ ပညာရပ္ေတြကို တကယ္ သိနားလည္ဖို႕၊ စာေမးပြဲေအာင္ဖို႕ဆိုတာ ကိုယ့္ဘာသာ ႀကိဳးစားအားထုတ္ရတာမို႕ မိမိကိုယ္သာ အားကိုးရမွာ ျဖစ္သလို သင္ၾကားေပးတဲ့ ပညာရပ္ေတြက မိမိဘ၀အတြက္ အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းေစမယ္ဆိုတဲ့ ပညာရဲ႕ တန္ဖိုးကိုလဲ အားကိုးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ”
“ဗုဒၶဘုရား႐ွင္ဟာလဲ ေလာကသားေတြ မသိမျမင္ၾကတဲ့ တရားေတာ္ေတြကို ေဟာေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ အမွားနဲ႕ အမွန္ကို ခြဲျခားျပသခဲ့ပါတယ္၊ မေကာင္းက်ိဳးကို ျဖစ္ေစတဲ့ အကုသိုလ္အမွားေတြ၊ ေကာင္းက်ိဳးကို ျဖစ္ေစတဲ့ ကုသိုလ္ အမွန္တရားေတြကို ႐ွင္းလင္း ျပသခဲ့ပါတယ္။ ေလာကီ ႀကီးပြားရာ အေၾကာင္းတရားေတြကို ေဟာၾကားခဲ့သလို ဒုကၡအေပါင္းမွ လြတ္ေျမာက္ေစႏိုင္တဲ့ အမွန္တရားသစၥာနဲ႕ အားထုတ္ရာလမ္းေၾကာင္း “မဂၢင္”တရားေတြလဲ ျပခဲ့ပါတယ္။ သံသရာမွာ ေကာင္းေသာဘ၀ကို ေရာက္ေစႏိုင္မယ့္ လမ္းေကာင္း လမ္းမွန္နဲ႕ မေကာင္းေသာ လမ္းဆိုး လမ္းမွားေတြကို ခြဲျခားျပသခဲ့ပါတယ္။”
“ဗုဒၶဘုရားကို ကယ္တင္႐ွင္လို႕ ဆိုခ်င္ရင္ လမ္းမွား မေရာက္ေအာင္၊ လမ္းမွန္ေရာက္ေအာင္ ညႊန္ၾကားျပသတဲ့ လမ္းညႊန္ဆရာ ကယ္တင္႐ွင္လို႕ ဆိ္ုႏိုင္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြက ဘုရား႐ွင္ရဲ႕ တရားစစ္၊ တရားမွန္ေတြကို ယံုၾကည္စြာနဲ႕ ဘုရား႐ွင္အား အတုမ႐ိွ ေက်းဇူးေတာ္႐ွင္အျဖစ္ ေအာက္ေမ့ၿပီး ဆည္းကပ္႐ိွခိုး ပူေဇာ္ ကိုးကြယ္ၾကျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ အားကိုးရမွာက ဗုဒၶရဲ႕ “ဓမၼ”တရားသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာမွာ ရတနာ သံုးပါးအနက္ “ဘုရားရတနာ”နဲ႕ ဘုရားသာသန အေမြခံ “သံဃာရတနာ”တို႕ဟာ ကိုးကြယ္ရာ၊ ပူေဇာ္ရာသာ ျဖစ္ၿပီး “တရားရတနာ”ကေတာ့ ကိုးကြယ္ ပူေဇာ္ရာေရာ အားကိုးအားထားရာလဲ ျဖစ္ပါတယ္”
ကၽြန္ေတာ္ ေခတၱရပ္နားၿပီး ေရေႏြးၾကမ္းငွဲ႕လိုက္စဥ္မွာပင္ အမ်ိဳးသမီးက “ဘုရားသခင္ျဖစ္မွသာ ကိုးကြယ္ရာ၊အားကိုးရာ ကုန္ၿပီေနာ္” ဟု ေမးလာျပန္ပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္က “ထာ၀ရ ဘုရားေတြမွာေတာ့ မသိပါဘူး။ ဗုဒၶဘုရား႐ွင္မွာေတာ့ အေလးအျမတ္ ပူေဇာ္ရာ ႐ိွပါတယ္။ ဘုရားျဖစ္ေတာ္မူစမွာ “ငါသည္ ႐ိုေသ အေလးအျမတ္ ျပဳစရာမ႐ိွဘဲ ေနထုိင္ရျခင္းဟာ ဆင္းရဲလွ၏ လို႕ ႀကံစည္၊ စဥ္းစား၊ ဆင္ျခင္ၾကည့္ရာမွ မိမိထက္သာလြန္သည့္ ပုဂၢိဳလ္ မ႐ိွေတာ့တဲ့အတြက္ မိမိသိၿပီး တရားေတာ္ေတြကိုပဲ ႐ိုေသေလးစား ျမတ္ႏိုးပူေဇာ္တဲ့အေနနဲ႕ ထပ္တလဲလဲ တရားေတာ္ကို ဆင္ျခင္ ေအာက္ေမ့ၿပီး ေနခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ တရားေတာ္ကို ပူေဇာ္ ကိုးကြယ္ျခင္းပါပဲ”
အမ်ိဳးသမီးသည္ တစ္စံုတစ္ရာကို သတိရ စဥ္းစားမိဟန္ျဖင့္ အနီး႐ိွ ဂ်ာနယ္ကို ဆြဲကိုင္ ျဖန္႕ျပပါသည္။ ၿပီးေတာ့ တစ္ေနရာကို လက္ေထာက္၍ ဖတ္ျပပါသည္။
“ေဟာသည္မွာ နားေထာင္...... ကုိယ္ပိုင္ လုပ္ငန္းႀကီးေတြ တိုးတက္ေစဖို႕၊ ရာထူးေတြ တိုးတက္ေစဖို႕၊ စာေမးပြဲေတြ၊ အင္တာဗ်ဴးေတြ ေအာင္ေစဖို႕၊ ထူးခၽြန္ဖို႕၊ ေနရာေကာင္းရဖို႕၊ က်န္းမာသန္စြမ္း လိမၼာက်ိဳးႏြံ ခ်မ္းသာ ကံေကာင္းမဲ့ သားသမီးေတြ ေမြးဖြားေစဖို႕၊ အသက္ေဘး အႏၱရာယ္ ကင္းေ၀းေစဖို႕၊ ေငြ၀င္လာဘ္႐ႊင္ စီးပြားတက္လာေစဖို႕၊ ထီဆုႀကီး ေပါက္ေစဖို႕၊ ႏိုင္ငံျခားကို အျမန္သြားရဖို႕ ၊ ေရာင္းမေကာင္းတဲ့ ကုန္ေတြ စြံေစဖို႕၊ ကံေကာင္းေစဖို႕၊ လိုရာ ဆႏၵ ျပည့္၀ေစဖို႕၊ ကံညံ့ရင္လဲ သတိျပဳရမယ္၊ ကံ တက္ရင္လဲ သတိျပဳရမယ္။ ကံျပင္ေပးမယ္၊ အနာဂတ္ကို ေၾကာက္ေနစရာမလို၊ အို....... စံုလို႕ ပါပဲ ။ ”
“ေအးဗ်ာ...... အရာရာမွာ ယံုတတ္သူ၊ ယံုလြယ္သူ၊ ယံုခ်င္လြန္းသူေတြ ႐ိွေနတတ္တယ္ မဟုတ္လား၊ ဗုဒၶဘာသာ အမည္ခံေတြေပါ့ဗ်ာ။ ”
အမ်ိဳးသမီးက “သူတို႕က ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဆို ဗုဒၶတရားေတာ္ သိၾကမွာေပါ့။ ကံ ကံ၏ အက်ိဳးကို ယံုၾကည္တယ္ဆို ”
ကၽြန္ေတာ့္အား ျပန္ၿပီး ေခ်ပပါသည္။ ဒီ ဗုဒၶဘာသာအမည္ခံေတြေၾကာင့္ ဘာသာျခားတို႕ရဲ႕ လက္ညိႈးထိုးျခင္းကို ခံေနရပါၿပီ။ လက္ညိႈးထိုးမခံရဖို႕ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြအေနနဲ႕ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာစစ္စစ္ကို က်င့္ႀကံ ေနထုိုင္သင့္ပါေၾကာင္း။ သို႕မဟုတ္ပါက ဒီလိုပဲ အျခားဘာသာ၀င္တို႕ရဲ႕ လက္ညိႈးထိုးစရာမ်ား ျဖစ္ေနပါေၾကာင္း ေစတနာေ႐ွ႕ထားကာ ေရးသားလိုက္ရပါသည္။
လင္းဦး (စိတ္ပညာ)
